‘Bankverrader’ is rijk en eenzaam

Van onze corrrespondent Sander van Walsum
gepubliceerd op 26 februari 2008 07:36, bijgewerkt op 07:36

BERLIJN - In Liechtenstein wisten ze, aldus een verslaggever van het dagblad Vaterland, allang wie de beleggingsgeheimen van 1400 vermogende Duitsers voor 4,2 miljoen euro aan de Duitse inlichtendienst BND heeft verkocht. ‘In een kleine gemeenschap als de onze is dat een kwestie van plussen en minnen’, zegt hij. ‘Je vraagt aan je vrienden bij de bank welke werknemer er opeens niet meer was, en wie zich verdacht gedroeg. De dader had vorige week al een naam.’

Diens vroegere werkgever, de in opspraak geraakte LGT-bank, heeft pas zondag willen bevestigen dat het om de 42-jarige Heinrich Kieber gaat. Over de huidige verblijfplaats van de man die in Liechtenstein als ‘verrader’ wordt aangemerkt, wordt druk gespeculeerd.

Volgens de ene bron bevindt hij zich in Australië. Volgens andere bronnen is hij alweer ontgoocheld uit het land van zijn dromen teruggekeerd. Zijn moeder Maria, die in het Zwitserse Bellach woont, zegt de laatste jaren ‘nog slechts sporadisch contact’ met hem te hebben gehad. Heinrich Kieber ‘is steenrijk en verschrikkelijk eenzaam’, stelt Der Spiegel vast.

Kieber had al een leven in de schemerzone van de legaliteit achter zich toen hij in april 2001 als computerdeskundige bij de Liechtenstein Global Trust ging werken. In Spanje was hij betrokken geweest bij een dubieuze transactie in onroerend goed. Dat hij daarmee een rijke man met goede connecties in het criminele circuit had gedupeerd, werd hem duidelijk toen hij – naar eigen zeggen – kort daarop werd ontvoerd, en tien dagen lang werd mishandeld.

Kieber zou zware schulden zijn aangegaan om aan de eis tot de betaling van losgeld te kunnen voldoen. In een poging aan zijn benarde financiële situatie te ontkomen, dreigde hij de LGT-bank in 2003 met de openbaarmaking van vertrouwelijke informatie. De bank ging niet in op Kiebers ‘zakelijke aanbod’, maar was bereid de zaak te laten rusten toen Kieber (die ontslag had genomen) de cd met data van 4527 Liechtensteinse ‘stichtingen’ had teruggegeven.

Kort daarop probeerde hij de (gekopieerde) informatie alsnog te gelde te maken. Hij attendeerde de Amerikaanse autoriteiten op vijftig gevallen van belastingfraude, en wendde zich vervolgens tot de Britse fiscus. Toen die niet meteen van zijn belangstelling blijk gaf, nam hij op 26 januari 2006 per e-mail contact op met de BND. Nadat Kieber een aantal keren betrouwbare informatie had geleverd, maakte de BND 4,2 miljoen euro in drie termijnen over.

Tegenover de BND wekte Kieber de indruk ‘uit rechtvaardigheidsgevoel’ te hebben gehandeld. Zijn geweten speelde op toen hij zag dat rijke mensen de fiscus benadeelden met bedragen die zij makkelijk konden missen. Kiebers zuster hecht kennelijk waarde aan dit motief. In het Zwitserse boulevardblad Blick vergelijkt zij hem met Christoph Meili, die twaalf jaar geleden verhinderde dat Zwitserse banken zich het vermogen van holocaustslachtoffers toeëigenden (waarmee hij de risée van Zwitserland werd). Die eervolle vergelijking komt Heinrich Kieber echter niet toe.